Configuración armónica

-Qué e a armonía?

Armonía significa o equilibrio entre duas ou máis partes dun todo. Dende un punto de vista musical a armonía é unha disciplina que estuda varios sonidaos de forma "vertical" ou "simultánea". Estos son son chamados acordes.

-Cuándo surxe a armonía?

Na Idade Media chamábaselle armonía a dous son ao mesmo tempo, pero foi a partires do organum paralelo (tipo de polifonía do medievo, baseado nunha mesma melodia a diferentes alturas)cando se empeza a desenrolar o concepto de armonía ata a definición que lle damos hoxe en dia. No organum paralelo chamabaselle armonía a relación ordenada entra varias voces, esta relación gardaba unha certa autonomía, ainda que non usaban concepto de acorde.

Aquí podemos ver a relación ordeada entre varias voces, que era o concepto de armonía na Idade Media.

A partires do Rexudimento a palabra armonía describía tres son ao mesmo tempo, nesta época xa tiñan o cncepto de acorde, concepto que se acaba desenrrolando no Barroco e concepto que temos actualmente de armonía.

A armonía foi concevida como varias notas dispostas vertical u horizontalmente para acompañar a melodía e actuar como base sobre a cal se organiza unha peza. Grazas a armonía podense recalcar aspectos da melodía como as cadencias (conclusivas e suspenivas) ou a sensación de reposo ou tensión. Esta sensacións constrúense baseadas en disonancias ou consoancias. Cando se emite un son producense unha serie de vibracións secundarias coñecidas como armónicos, cando un armónico esta moi alonxado do son principal prodúcese unha disonancia (tensión) e cando está cerca do son principal prodúcese unha consoancia (tranquilidade, relaxación etc.).

-Como se estructura a armonía?

A armonía estructurase principalmente en acordes (grupo de notas soando ao mesmo tempo):

-Acordes triadas:

Constan de tres sons (Fundamental, 3ª e 5ª)

• Maior-3ª maior e 5ª xusta
• Menor-3ªmenor e 5ª xusta
• Aumentado-3ªmaior e 5ª aumentada
• Disminuido-3ªmenor e 5ªdisminuida

-Acordes cuatriadas:

Consta de catro sons(Fundamental, 3ª, 5ª e 7ª)

• Acorde de 7ª Dominante, este acorde xurde do quinto grado dunha escala maior- F. , 3ªM, 5ªJ, 7ªm.
• Acorde de 7ª Disminuida- F. , 3ªm, 5ªDis., 7ªDis.
• Acorde de 7ª Semidisminuida- F. , 3ªm, 5ªDis., 7ªm.

-Acordes de novena, undécima e decimoterceira:

Engadindo unha terceira por encima da septima construese o acorde de novena, seguindo o mesmo procedemento construense o de undécima e decimoterceira.

Para facilitar a construción de estos acordes pensase:

• Novena: segunda da tónica- Exemplo: de Do a novena sería Re
• Undécima: cuarta da tónica- Exemlo: de Do sería Fa

Pensando así, simplemente teríamos que tocar a nota unha oitava por encima.

-Acordes alterados:

Surxen a partires dos acordes de novena e construense engaldindo un bemol ou un sostido a esta novena.

Exemplo- C79b(Do Maior con 7ª menor e 9ª bemol)

Inversión de acordes:

Segundo a nota que aparezca no baixo dun acorde dinstinguimons as seguintes inversións:

• 1ª Inv.-No baixo aparece a 3ª do acorde- Mi, Sol, Do (Do Maior)
• 2ª Inv.-No baixo aparece a 5ª do acorde- Sol, Do, Mi (Do Maior)
• 3ª Inv.-No Baixo aparece a 7ª do acorde- Si, Do, Mi, Sol (Do Maior)

Cifrado de acordes:

O cifrado de acordes máis utilizado e o moderno ou americano:

Do-Re-Mi-Fa-Sol-La-Si

C - D - E - F - G - A - B

• Cando se trata dun acorde de triada aparece simplemente a letra (Do, C), poñendo un guión para indicar se e menor (Do menor, C-)
• En caso de que o nome da tonalidade leve bemol ou sostido poñerase un destes simbolos xusto diante s¡da letra (Fa sostiso menor, F#-)
• No caso de que o acorde sexa de septima este indicarase cun "7" se a séptima e menor, ou poñendo "Maj 7" se a séptima e maior.
• Cando sexa disminuido indicarase "b5" (Do disminuido, C-b5)

Escalas e grados dunha escala:

-Escala Maior:

Consta de sete sonidos. A sua distribución de semitóns está entre os graos 3º-4º, 7º-8º.

-Escala menor:

Surxe do sexto grao da escala Maior. A sua distribución de semitóns está entre os graos 2º-3, 5º-6º.

-Escala pentatonica:

Maior, como a escala maior diatónica pero sen os grados 4 e 7.

Menor, como unha escala menor diatónica pero sen os grados 3 e 6.

Esta escala usase principalmente no Blues, Rock ou Funk.

-Escala hexátona:

Consta de seis sons con intervalos de un ton entre eles.

-Grados dunha escala maior diatónica:

1. Tónica
2. Supertónica
3. Modal (Define se se trata de un modo Maior ou menor)
4. Subdominante
5. Dominante
6. Superdominante
7. Sensible ou Subtónica (Se está a un grao da Tónica denominase Subtónica, mentres que se está a un semitón de esta denominase Sensible)

Cadencias:

As cadencias son as terminacións dunha frase musical.

Atendendo aos dous ultimos graos que forman a cadencia, podense clasificar:

-Cadencia auténtica:

formada por os graos V-I, ten unha sonoridade conclusiva.

(se os acorde que a forman están en estado fundamental denominase perfecta, mentres que se se encontran an algunha inversión denomirarase imperfecta)

-Cadencia plagal:

formada por os graos IV-I, reforza o sentido conclusivo (pode ir precedida de unha cadencia autentica)

-Cadencia rota:

formada por os graos V-VI, ten un carácter de sorpresa.

-Semicadencia:

formada por os graos I-V, ten un sentido suspensivo.